خارپاشنه چیست؟

گله مندی اصلي، درد زير پاشنه است و اوایل روز يا موقع نشستن جهت رفع خستگي شدیدتر مي شود. بعد از کمی راه رفتن درد هم کاهش می یابد و بيمار در طول روز درد ندارد ولی در انتهاي روز شدید می شود.

آنچه خواهید خواند...

درد سطح زیرین پاشنه، گلایه ی متداول در بـين مراجعـه كنندگان بـه مطب های ارتوپـدي اسـت. اين درد در کودکان تا افراد کهنسال گزارش شده است و بيشتـرین رویت آن در افراد ميانسال بوده است.

درد بخش آنترومديال پاشنه، كه علت تشخیص یافته ای نداشته باشد، اصطلاحاً “درد پاشنـــــه” يا “پاشنه دردناك” ناميده مي شود. علت دقيق آن معین نيست ولي برخي منبع عصب شناختی را براي آن مطرح كرده اند. به علت اینکه این درد منشأ مشخص تایید شده ای از نظر علمی ندارد درمان آن نيز به به صورت دقیق شناخته نشده و در دست بررسي است.

خارپاشنه پا طی زمان طولانی ایجاد می‌شود و به ناگاه و بعد از تمرین خاصی ، برجستگی خارپاشنه ایجاد نمی شود.

احتمال دارد در محل شکایت، در پرتونگاری، یک برجستگی استخوانی دیده شود که همبستگی ای بین میزان کثرت درد و سایز این برجستگی وجود ندارد و البته ممکن است جراحی و حذف برجستگی هم نقشی در مداوای خارپاشنه نداشته باشد.

علائم وجود خارپاشنه

در مطالعات انجام شده در راديوگرافي ٥٠ %افراد داراي پاشنه دردناك و نيز در بسياري از كساني كه درد پاشنه نداشته و به علت صدمه حاد مچ پا از آنها راديوگرافي تهيه شده، خـارپاشنه ديده شده است. بنابراين هنوز اهميت خار پاشنه مشخص و قطعي نمي باشد و هنوز مشخص نيست كه آيا خار پاشنه يك يافته اتفاقي است يا اينكه در سير بيماري ايجاد مي شود.

در مواردی رسوب شدن کلسیم در پاشنه ی پا موجب بیرون‌زدگی استخوان در زیر استخوان پاشنه ی پا می‌شود. خارپاشنه ممکن است حدود دو سانت رشد کند.

علت خارپاشنه

در مورد علت ایجاد خارپاشنه دو فرضـيه وجـود دارد. آقای Lewin معتقد است كه كشش شديد دايمي بخشی از کف پا منجـر بـه جـدا شـدن و پـاره شـدن پريوســت اســتخوان و ايجــاد خــونريزي و بــه دنبــال آن تشكيل استخوان جديد ميشود.

تئوري دوم توسط آقای Hiss مطرح شده اسـت، او معتقـد اسـت خـارپاشنه ناشي از يك واكنش فيزيولوژيك به استرس دايم اسـت و در واكنش به اين استرس و كشش، يك بافـت همبنـد جديـد در محل اتصال نيام كف پايي ايجـاد مـي شـود كـه بـا تـداوم استرس در طول زمـان ايـن بافـت همبنـد بـه غـضروف و در نهايت به استخوان تبديل ميشود.

احتمالات دیگری درباره مواردی که موجب به‌وجود آمدن این عارضه می‌شود:

مشکلات راه رفتن، فشار زیاد به پاشنه پا، رباط‌ های پا و عصب‌های پاشنه
دوندگی و پریدن مستمر روی سطوح سفت
استفاده از کفش‌های نامرغوب که فاقد قوس مناسب در کف باشند، دمپایی و کفش‌های فرسوده شده
اضافه وزن داشتن و چاقی
ابتلای به دیابت
ایستادن طولانی
فعالیت‌های شدید بدنی برای مدت طولانی

با بالاتر رفتن سن، میزان انعطاف‌پذیری فاشیا ی پاشنه کمتر شده و لایه ی چربی محافظ پاشنه نازک‌تر می‌شود.

درمان غیرجراحی خارپاشنه

درمـــان هــاي غیرجراحـــی ماننـــد فیزیـــوتراپی، تزریق‌های موضعی و ضدالتهابی (کورتون یا روش پی آر پی که گاهی نیاز به چندین بار تزریق هست) همچنین کاهش وزن، بسیار جهت درمان این مشکل مؤثر است.

همچنین میتوان به ارتزهاي حمایت کننـده قـوس پا، تمرین های درمانی ،کفی هاي سیلیکونی و کفی هـاي داراي حفـره بـرا ي حـذف و یـا کاهش فشار در ناحیه پاشنه اشاره نمود.

البته در مطالعـه Chia و همکاران؛ پد پاشنه در کاهش فشار در ناحیه پاشنه کارآمـد نبـود و از بین کفی هاي استفاده شده، کفی پیش ساخته و ساخته شده بـرا ي فـرد، بیشترین اثر را در کاهش فشار کف پا در ناحیه پاشنه نشـان داد.

در مطالعـه Bonanno و همکـاران در افـراد داراي درد پاشـنه مـزمن (حداقل چهارهفته) بـا اسـتفاده از دسـتگاه پـدار، کفـی پـیش سـاخته بیشترین اثر را در کاهش فشار در ناحیه پاشنه نشان داد.

پیشگیری از به‌ وجود آمدن خارپاشنه

احتمالا می‌توانید با پوشیدن کفش‌های مناسب با کفی ضربه‌گیر، ساق‌های سفت، انتخاب کفش مناسب برای هر فعالیت بدنی، گرم کردن بدن و انجام حرکات کششی قبل از هر فعالیت ورزشی از خار پاشنه جلوگیری کنید.
از پوشیدن کفش هایی با ساییدگی بیش از حد در پاشنه و کف پا خودداری کنید.
برای جلوگیری از خارپاشنه، سعی کنید به محاسبه وزن ایده آل و متناسب بدن خود پرداخته و با توجه به آن در حفظ تناسب اندام خود بکوشید.